نادعلی

بخشش مشروط

امام علی علیه السلام از بازار خرما فروشان می گذشت که دید کنیزی گریه می کند. از او پرسید چرا گریه می کنی؟
عرض کرد: مولای من یک در هم به من داد و مرا فرستاد تا از این فروشنده خرما بخرم. وقتی خرما را خریدم و به نزد او بردم آنها را نپسندید و گفت: خرماها را برگردان و پول را از فروشنده بازگیرد، حال که آمده ام خرماها را پس دهم فروشنده نمی پذیرد از این رو نگرانم.
امام علی علیه السلام به فروشنده فرمود: ای بنده خدا این خریدار یک کنیز است و اختیار ندارد درهم او را برگردان و خرماها را از او بازگیرد.
خرما فروش مه امام علیه السلام را نمی شناخت برخاست و با اعتراض به او مشتی به آن حضرت زد.
مردم گفتند: این امیرالمومنین است.
فروشنده شد متاثر و رنگ از چهره اش پرید و خرماها را گرفت و در هم را به کنیز برگرداند.
آنگاه کفت: یاامیرالمومنین از من راضی شو.
حضرت فرمود: راضی نمی شوم مگر اینکه خود را اصلاح کنی و حقوق مردم را بپردازی. 

مهمانی ساده

حارث اعور که از دوستداران امام علی علیه السلام بود به خدمت آن حضرت رسید و عرض کرد: یا امیر المؤ منین! دوست دارم مرا مورد اکرام و عنایت خود قرار دهی و در منزل من میهمان شوی و غذا بخوری.
امام علیه السلام فرمود: می آیم بشرط آنکه خود را به تکلف و زحمت نیندازی.
حارث شرط امام علیه السلام را پذیرفت و آن حضرت به منزل او رفت.
میزبان که قول داده بود خود را به زحمت نیندازد مقداری نان که در منزل داشت برای حضرت آورد و امام شروع به خوردن کرد.
حارث با نشان دادن چند در همی که با خود داشت عرض کرد: اگر به من اجازه دهی چیزی غیر از نان هم برای شما خریداری می کنم.
امام علیه السلام فرمود: این نان چیزی است که در خانه تو بود و برای آوردن آن به زحمت نیفتادی. (و من با تو شرط کردم که برای خود را به زحمت و تکلف نیندازی). 

الايثار فضيلة.
ايثار (برگزيدن ديگران بر خود) فضيلت و برترى است.
غرر الحکم

پيامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
مَن رَدَّ عَن قَومٍ مِنَ المُسلِمينَ عادِيَةَ ماءٍ أونارٍ وَجَبَت لَهُ الجَنَّةُ؛
كسى كه دسته‌اى از مسلمانان را از خطر سيل يا آتش سوزى نجات دهد، بهشت بر او واجب مى شود.
الكافى، ج 5، ص 55

پيامبر اکرم صلّی الله علیه و آله فرمودند:
أمِطِ الأذى عَنِ طَريقِ المُسلِمينَ فَهُوَ لَكَ صَدَقَةٌ؛
آنچه را كه موجب آزار مى شود از سر راه مسلمانان دور كن، كه اين كار براى تو صدقه است.
مسند أحمد، ج 4، ص 423