مردی به رسول خدا عرض کرد:یا رسول الله!فلانی در منزل همسایه اش نگاه حرام میکند و اگر بتواند بدنبال ان کار حرامی انجام دهد انجام میدهد. رسول خدا صلی الله علیه واله خشمگین شد و فرمود او را نزد من بیاورید. مرد دیگری که در انجا حضور داشت عرض کرد: یا رسول خدا او از شیعیان شماست . رسول خدا فرمود: نگو او از ماست، شیعه ما کسی است که دنباله روی ما باشد واز اعمال ما پیروی کند واین کارهای او که نام بردی از اعمال ما نیست
مردى نزد عمر آمده و گفت : همسرم به من گفته سفله (فرومايه )، من به او گفته اگر سفله باشم تو طلاق هستى . عمر به وى گفت اگر دنباله رو افراد قصه گو و معركه گير هستى ، و به دربار پادشاهان مى روى سفله اى و زنت از تو جداست .
حضرت امير عليه السلام به وى فرمود: اگر از آنچه كه مى گويى و يا در باره ات مى گويند باكت نيست ، سفله مى باشى
قضاوتهای امیرالمومنین
مردى نذر كرده بود حينى روزه بگيرد، حضرت امير عليه السلام فرمود: بايد شش ماه روزه بگيرد به دليل آيه شريفه توتى اكلها كل حين باذن ربها؛ ميوه اش را در هر وقتى به فرمان پروردگارش مى دهد و آن شش ماه است
قضاوتهای امیرالمومنین
مردى به سهمى از مال خود وصيت كرد، پس از فوتش ورثه در معناى سهم اختلاف كردنداميرالمومنين عليه السلام فرمود: يك هشتم مالش را بيرون بياورند و اين آيه را تلاوتفرمود: انما الصدقات للفقراء و المساكين . و آنان هشت صنفند براى هركدامشان يك سهم 3- معناى قديم
مردى به آزاد نمودن غلامان قديم خود وصيت كرد، وصى معناى قديم را ندانست ، آن را از حضرت امير عليه السلام پرسش نمود. امام فرمود: هر غلامى كه شش ماه در ملك او بوده بايد آزاد شود، و اين آيه را تلاوت فرمود: والقمر قدرناه منازل حتى عاد كالعرجون القديم ؛ براى ماه منزلها مقرر داشتيم (تا در آخر ماه ) چون چوب خوشه خرماى خشكيده برگردد. و آب كش خرما پس از شش ماه از چيدن ميوه اش باريك و خميده مى شود
قضاوتهای امیرالمومنین
مردى به جزئى از مال خود وصيت كرد، پس از مرگش ورثه در معناى جزء اختلاف كردند در اين باره از امير المومنين عليه السلام نظر خواستند، آن حضرت عليه السلام فرمود: يك هفتم اموالش را در مورد وصيت صرف كنند و به آيه شريفه استشهاد نمود: لها سبعه لبواب لكل باب منهم جزء مقسوم ؛ جهنم داراى هفت در است ، براى هر درى گروه معنى از گمراهان .
قضاوتهای امیرالمومنین
هرگاه به دو نفر بر صدق ادعاى خود گواه مى آوردند، و گواهان هر دو از نظر عدد و عدالت با هم برابر بودند اميرالمومنين عليه السلام بين آنان قرعه مى زد كه كدام يك سوگند ياد كند و قرعه به نام هر كدام در مى آمد، اگر سوگند ياد مى كرد بر طبق ادعايش حكم مى نمود. و آن حضرت عليه السلام هنگام قرعه زدن اين دعا را مى خواند:
اللهم رب السموات السبع ايهما كان له الحق فاده اليه .
خدايا! اى پروردگار آسمانهاى هفتگانه ! هركدام كه صاحب حق است حق را به او برسان
قضاوتهای امیرالمومنین